| ՈՒԽՏԱԳՆԱՑՈՒԹՅՈՒՆ
ԱՐԱԳԱԾՈՏՆԻ ՄԱՐԶԻ ՍՐԲԱՎԱՅՐԵՐ
 պրիլի
7-ին՝ Կրկնազատիկի տոնի ուրախ առիթով, թեմակալ Առաջնորդ Տ. Միքայել
արքեպս. Աջապահյանի հայրական օրհնությամբ, մի խումբ ուխտավորներ,
նախաձեռնությամբ Զարիկ Իգիթյանի եւ Ժաննա Խաչատրյանի, ուղեւորվեցին
դեպի Արագածոտնի մարզի Մուղնի գյուղ, ուր գտնվում է Ս. Գեւորգ եկեղեցին:
ՍՐԲԻ ԱՆՄԱՀ ՀԻՇԱՏԱԿԸ
 Հայ
ժողովուրդը հայացրել կամ ազգայնացրել է Ս. Գեւորգ Զորավարին եւ կառուցել
Սրբի անունը կրող մեծաթիվ եկեղեցիներ: Մուղնու Ս. Գեւորգը 17-րդ
դարի կառույց է: Եղել է հայ գրչության ու դպրության կենտրոններից
մեկը: Ճարտարապետն է Սահակ Հիզանեցին: Պատմությունը վկայում է, որ
եկեղեցում ամփոփված զորավարի մասունքը Հայաստան է բերվել 350 թ.,
Ներսես Մեծ Կաթողիկոսի կողմից:
Ուխտավորները ճանապարհ ընկան աղոթասացությամբ եւ շարականների երգեցողությամբ:
Այդ օրը, արդեն իսկ ամրագրված ավանդույթի համաձայն, Մաշտոցի անվան
Մատենադարանի ձեռագրապահոցից Ս. Գեւորգ եկեղեցի բերվեց Շուրիշկանի
հրաշագործ Ավետարանը:
ՇՈՒՐԻՇԿԱՆԻ ԱՎԵՏԱՐԱՆԸ ՈՒԽՏԻ ՍՈՒՐԲ ՊԱՏԱՐԱԳ
Հին ձեռագրերն այսօր «ապրում» են Մատենադարանում: Նրանք ժողովրդի
հետ մարտնչել են թշնամիների դեմ, նրա հետ անցել տառապանքի ճամփան:
Ժողովուրդը տեղահանությունների ու կոտորածների ժամանակ ամենից առաջ
փրկում էր գիրքը: Այդ հրաշագործ եւ խնդրակատար գրքերից է Շուրիշկանի
Ավետարանը: «Ս. Բարսեղ Կեսարացի» կամ Շուրիշկանի Ավետարանն սկսել
են գրել է 1498 թ. փետրվարի 5-ից, Քաջբերունիք գավառի Ասպինակ գյուղում:
Պատվիրատուն է Թուրվանդան, ով Բարսեղ քահանայից խնդրել է ընդօրինակել
այն: Շուրիշկանի Ավետարանը բաղկացած է 322 թերթից եւ ունի 3 մանրանկար:
Ստվարաթղթե կազմը կաշվեպատ է, արծաթե բարձրաքանդակ ականակուռ կրկնակազմով,
որի աստառը թղթից եւ մետաքսից է: 1603-1604 թ.թ., Շահ Աբասի արշավանքների
ժամանակ, հայ գաղթականներն իրենց հետ Սուրբ Գիրքը տեղափոխել են Իրանի
ամենահայաբնակ Փերիա գավառ, ուր ապրում էր Տեր Գրիգորը, ով եւ Ավետարանը
տեղափոխում է Շուրիշկան: Շուրիշկանում վանեցիները թաքցնում են Ավետարանը
Ս. Բարսեղ Կեսարացու վանքի տարածքում եւ մի ծառ տնկում այդ վայրում՝
իբրեւ նշան, ուր Ավետարանը մնում է յոթը տարի: Երբ գնում են ձեռագիրը
հանելու, տեսնում են, որ Ավետարանի թաքցված վայրում աղբյուր է գոյացել,
եւ ջուր է հորդում: Սակայն, ի զարմանս շուրիշկանցիների, Ավետարանը
պահպանվել էր անվնաս: Բազմիցս ցանկացել են Ավետարանը գողանալ, սակայն
չեն կարողացել: Միայն մեկ անգամ կարողացել են կազմը գողանալ: Հետագայում
մի պարսիկ կազմ է նվիրաբերել Ավետարանին՝ որպես շնորհակալություն
իր որդու բժշկության: Հինգ հարյուր եւ ավելի տարի Պարսկաստանում
գտնվելուց հետո՝ 1973 թ., ձեռագիրը հանգրվանել է Մատենադարանում:
Սուրբ Գեւորգ եկեղեցում՝ մեծաթիվ ուխտավորների ներկայությամբ, մատուցվեց
ուխտի Սուրբ եւ անմահ Պատարագ՝ ձեռամբ Գեւորգյան հոգեւոր ճեմարանի
տեսուչ Տ. Շահե ծ. վրդ. Անանյանի: Սրբազան արարողության ընթացքում
հավատավոր ուխտավորներն ու շուրիշկանցիները հնարավորություն ունեցան
համբուրել Ս. Ավետարանը, ինչպես նաեւ հաղորդվեցին մեր Տիրոջ Ս. Մարմնին
ու Ս. Արյանը:
ՓԱՐՊԻԻ ՍՈՒՐԲ ԳՐԻԳՈՐ
Ուխտագնացները եղան նաեւ Փարպիի Ս. Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցում:
Այստեղ երգեցին շարականներ, հնչեցրին աղոթքներ: Հաջորդ կանգառը Ղազարավանի
Ս. Նարեկ եկեղեցին էր: Ուխտավորները մոմեր վառեցին եւ խնդրեցին Տիրոջ
սիրասուն Սրբի բարեխոսությունը:
Վերջին հանգրվանը Կոշի Ս. Գեւորգն էր: Այն կառուցվել է 1881 թ: Այստեղ
ամփոփված է Ս. Գեւորգի մասունքը: Ուխտավորները երկյուղով համբուրեցին
խնկաբույր քարերը, վառեցին իրենց հավատքի մոմերը՝ խնդրելով սրբի
բարեխոսությունը:
ԱԼՎԱՐԴ ԿԱՂԶՎԱՆՑՅԱՆ
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐԸ՝ ՆԵԼԼԻ ՄԻՆԱՍՅԱՆԻ
>>>
|
|
