«ԵՂԻՑԻ
ՁԵՌՆ ՔՈ Ի ԿԵՑՈՒՑԱՆԵԼ ԶԻՍ,
ԶԻ ՊԱՏՈՒԻՐԱՆՍ ՔՈ ԸՆՏՐԵՑԻ»
ՕԾՎԵՑ ԲԱԳՐԱՎԱՆ ԳՅՈՒՂԻ Ս. ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄ ՄԱՏՈՒՌԸ
այիսի
28-ն առանձնակի կարեւորվեց բարեպաշտ բագրավանցիների համար: Շիրակի
թեմի բարեխնամ Առաջնորդ Տ. Միքայել արքեպս. Աջապահյանի ձեռամբ բացվեց
եւ օծվեց սահմանային Բագրավան գյուղի նորակառույց Ս. Համբարձում
մատուռը: 90-ամյա բացակայությունից հետո գյուղն այլեւս սրբավայր
ունի, ուր կկատարվեն մկրտություններ, պսակադրություններ... Վերջին
հանգրվան այստեղից կճանապարհեն նաեւ հանգուցյալներին:
Մատուռի
օծման արարողությանն ավելի քան հազար մարդ էր ներկա: Գրեթե նույնքան
այցելու ունեցավ նաեւ տեղի թանգարանային համալիրը:
Թուրքիային սահմանամերձ այս գյուղը գտնվում է Գյումրիից 35 կմ հարավ-արեւմուտք:
Առաքել Դավրիժեցին գրում է. «Շահը Երեւանից, իր ամբողջ բանակով,
առաջ շարժվեց, գնաց Կարս քաղաքի վրա՝ այն եւս գրավելու նպատակով:
Ու երբ հասավ Շիրակավան գավառը, այստեղ Շղալօղլու գալու մասին բազմաթիվ
լուրեր իմացավ»:
Գյուղը գոյություն ունի անհիշելի ժամանակներից, սակայն չկան պատմական,
արժեքավոր հուշարձաններ:
ՍՈՒՐԲ ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄ ԱՂՈԹԱՏՈՒՆԸ
Մատռան հիմնարկեքը կատարվել է 2022-ին, եւ ճիշտ նույն թվականին արդեն
հավատավոր բագրավանցիներին է ներկայանում ամբողջական կառույցը, որ
արգասիքն է «Շիրակ» կենտրոնի նախագահ Վահան Թումասյանի եւ մեծանուն
հայ Հերմանի հովանավորության:
Մատուռը,
այգին եւ ամբողջ տարածքն այսուհետ համարվում է Հայ Առաքելական Եկեղեցու
սեփականությունը: Միանավ բազիլիկ տիպի, երկարավուն քառանկյունաձեւ
շինություն է աղոթատունը: Միակ մուտքն արեւմտյան կողմից է: Արեւելյան
կողմում կիսակլոր աբսիդն է՝ ցածր բեմով: Չորս սյուն ունեցող մատուռի
գմբեթի թմբուկը գլանաձեւ է: Կառուցված է Անիից բերված կարմրագույն
տուֆի սրբատաշ քարերով: Հյուսիսային եւ հարավային ճակատներում բացվում
են կամարակապ մեկական նեղ երկարավուն լուսամուտներ:
Մատուռում են տեղադրված նաեւ, գյուղի բնակիչների կողմից տրամադրված,
երեք խաչքար, որոնցից երկուսն Անիից բերված 10-րդ եւ 13-րդ դարերի
հիշատակներ են, իսկ երրորդը գյուղի՝ 1930-ականներին հիմնահատակ քանդված,
եկեղեցու պատից մնացած 19-րդ դարի փոքրիկ խաչքարն է: Աղոթատունը
կառուցվել է ի հիշատակ 2020 թ. Արցախյան պատերազմում զոհված եւ անհայտ
կորած քաջորդիների:
ԴՌՆԲԱՑԵՔ ԵՎ ՕԾՈՒՄ
Վաղ առավոտից աղոթատան տարածքը մարդաշատ էր: Հավատավոր բագրավանցիներն
ու հարակից գյուղերի բնակիչները եկել էին՝ ներկա գտնվելու նորոգ
մատուռի օծման հանդիսավոր արարողությանը: Հավուր պատշաճի զգեստավորված
հոգեւորականաց դասը, հանդիսապետությամբ Առաջնորդ Սրբազանի, մուտք
գործեց մատուռ, ուր քիչ հետո սկսվելու էր սրբազան արարողակարգը:
Տարածաշրջանի հոգեւոր հովիվ Տ. Հուսիկ քհն. Գրիգորյանը, համաձայն
«Մաշտոց» ծիսարանի, նախ ջրով, ապա գինով լվաց սեղանն ու մկրտության
ավազանը: Այնուհետեւ Սրբազան Հայրը սրբալույս Մյուռոնով օծման կարգ
կատարեց, որից հետո, ձեռամբ ծիսակատար Սրբազան Հոր, օծվեց նաեւ մատուռի
խաչը: Հավարտ օծման՝ «Խաչի քո Քրիստոս» շարականի երգեցողությամբ,
ներկա բարեպաշտ բագրավանցիները, Առաջնորդ Սրբազանի խորհրդով, համբուրե-ցին
եւ խոնարհվեցին նորաօծ խաչի առջեւ: Ապա Միքայել Սրբազանն իր պատգամ-հորդորն
ուղղեց ներկաներին՝ առանձնակի շեշտելով, որ Բագրավան համայնքի կյանքում
մեծ կարեւորություն ու դերակատարություն է ունենալու աղոթատունը:
Նորաօծ Սուրբ Համբարձում մատուռում կատարվեց նաեւ մկրտության կարգ:
Խաչքավորությամբ Մկրտչյան Ավետիքի՝ մկրտվեցին Գոհար եւ Ավետիք Վարոսյանները:
Վերջում՝ հենց աղոթատան բակում, կատարվեց մատաղօրհնություն:
ԱԼՎԱՐԴ ԿԱՂԶՎԱՆՑՅԱՆ
>>>
|
|