«ՀՐԱՇԱԿԵՐՏ
ԵՒ ԶՕՐԵՂ ՓԱՅՏ ԽԱՉԻ ՔՈ ՔՐԻՍՏՈՍ»
ԳՅՈՒՏ ԽԱՉԻ
«Իսկ որովհետեւ հրեայք նշան հայցեն եւ
հեթանոսք իմաստութիւն խնդրեն, մեք
քարոզեսցուք զԽաչեալն Քրիստոս, հրէից գայթակղութիւն եւ
հեթանոսաց յիմարութիւն»:
Ա ԿՈՐՆԹ. Ա 22
ուրբ
Խաչին նվիրված տոները ոչ միայն հիշատակություններ են պատմական դեպքերի,
այլեւ քրիստոնեական կյանքի բարոյական թելադրանքներ: Քրիստոնյայի
համար Խաչը՝ լվացված Քրիստոսի անարատ Արյունով, նույնացել է Տիրոջ
հետ եւ ճանապարհ է փրկության:
Եկեղեցական ավանդությունը պատմում է, որ քրիստոնյաներին հալածող
հրեաները Քրիստոսի գերեզմանը ծածկում են հողով եւ գերեզմանի մեջ
թողնում այն խաչերը, որոնց վրա մահացել էին Հիսուս Քրիստոս եւ իր
կողակից ավազակները: Նրանք նույնիսկ գերեզմանի դիմաց կանգնեցնում
են Աֆրոդիտեի արձանը, որպեսզի խաչից բխող կենսատու զորությունը վերագրվի
նրան: Սակայն որոշ ժամանակ անց, Կլավդիոս Ա կայսեր կնոջ՝ Պատրոնիկեի
հրամանով, խաչերը հանվում են գերեզմանից, եւ մահացած աղջկա կենդանացմամբ
որոշվում է, թե որն է Փրկչական Խաչը: Ս. Հակոբոս Տյառնեղբայրը հրամայում
է այն կանգնեցնել Երուսաղեմի տաճարում, ինչպես նաեւ այդ առիթով տոն
է հաստատում՝ ի մխիթարություն հալածվող քրիստոնյաների: Կլավդիոսի
եւ Պատրոնիկեի մահից հետո հրեաներն սպանում են Հակոբոսին, գողանում
խաչերը եւ ամփոփում Գողգոթայում:
313 թ. Միլանի հրովարտակով քրիստոնյաներին արտոնվում է ազատ դավանել
իրենց կրոնը: Կոստանդինոս կայսեր մայր Հեղինեն 327 թ. գնում է ուխտատեղի
դարձած Երուսաղեմ՝ համաձայն տեսիլքով տրված պատգամի: Բարեպաշտ թագուհին
Երուսաղեմում ձեռնամուխ է լինում Փրկչի խաչը փնտրելուն: Աստվածային
նախախնամությամբ Գողգոթայում գտնվում են երեք խաչեր՝ թաղված աղբի
մեջ: Հեղինե թագուհին եւ մյուս ներկաները չեն կարողանում տարբերել
Տիրոջ Խաչը մյուս երկուսից: Մակարիոս եպիսկոպոսը նշան է խնդրում
Աստծուց, եւ շուտով պարզ է դառնում, թե որն է տերունական խաչը: Մի
մեռած պատանու վրա հաջորդաբար դնում են խաչերը, բայց պատանին հարություն
է առնում այն ժամանակ, երբ նրա վրա է դրվում Քրիստոսի կենսատու խաչափայտը:
Կոստանդիանոս կայսեր մոր ջանքերով գտնվում է նաեւ Օծյալի գերեզմանը:
Այստեղ հետագայում կառուցվում է Սուրբ Հարության տաճարը:
Ականատես լինելով փրկչական խաչի զորությամբ կատարվող հրաշքներին՝
շատ հրեաներ դարձի են գալիս: Տերունական Խաչի զորությունը միշտ ուղեկցել
է հայ ազգին: Մենք էլ, լինելով մեր ազգի ու Եկեղեցու արժանի զավակներ,
Հեղինե կայսրուհու պես պիտի փնտրենք Փրկչի Խաչը մեր հոգիներում,
որպեսզի կարողանանք Հիսուսին հաղորդակից լինել ու մեր գործերով դառնալ
Նրա կամեցած մարդը:
Այս տարի Սուրբ Խաչի գյուտի տոնը նշվեց հոկտեմբերի 25-ին: Ինչպես
հայոց բոլոր, այնպես էլ Գյումրու Սուրբ Աստվածածին առաջնորդանիստ
մայր եկեղեցում, մատուցվեց Սուրբ եւ անմահ Պատարագ: Օրվա պատարագիչն
էր Տ. Շիրակ ավագ քհն. Առաքելայնը: Սրբազան արարողակարգի ընթացքում՝
«Հայր մեր»-ից առաջ, օրվան համահունշ հոգեհույզ քարոզ խոսեց Տ. Ավետիք
աբղ. Սողոմոնյանը:
ԱՐՄԵՆ ՀԱՅՐԱՊԵՏՅԱՆ
>>>
|
|