| «ՏԷՐ,
ՈՒՂՂԵԱ ԶԳՆԱՑՍ ՄԵՐ
Ի ՃԱՆԱՊԱՐՀՍ ԽԱՂԱՂՈՒԹԵԱՆ…»
ոփոխելի
է ամեն ճակատագիր, եթե կա բարոյական վերանորոգում: Այս հավատքով
առաջնորդվելով՝ սեպտեմբերի 5-ին, Զարիկ Իգիթյանի եւ Ժաննա Խաչատրյանի
նախաձեռնությամբ, մի խումբ հավատացյալներ մեկնեցին ուխտագնացության՝
Գավառ-Հայրավանք-Սեւանավանք երթուղով:
Օրը հրաշալի էր եւ արեւոտ… Ուխտագնացների անդրանիկ հանգրվանը Մարտունի
քաղաքի, 7-րդ դարում կառուցված, Ս. Աստվածածին եկեղեցին էր, որը
մի քանի անգամ վերակառուցվել է: Այստեղ բարեպաշտ հավատացյալները
մոմեր վառեցին եւ աղոթք առաքեցին առ Երկնային Տերը՝ հայցելով խաղաղություն
Հայաստան աշխարհին, ազատություն նեղյալներին, գերիներին:
ՀԱՅՐԱՎԱՆՔԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆԻՑ
Հայրավանքի Ս. Ստեփանոս եկեղեցին կառուցվել է չորրորդ դարում, ունի
քառակոնք կենտրոնագմբեթ հորինվածք եւ համարվում է հայկական ճարտարապետության
նմուշներից: Կառուցված է բազալտից, գմբեթը սրբատաշ տուֆից է, իսկ
կամարներն ութանիստ թմբուկով են: 1211-ին եղբայրներ Հովհաննես եւ
Ներսես վարդապետները նորոգել են այն եւ կառուցել երկսյուն, երդիկավոր,
ութանիստ շղթաքարազարդ գմեթով գավիթ: Հայրավանքի պարսպապատ փոքրիկ
բակում կան տասնվեցերորդ դարի տապանաքարեր, իսկ պարսպից դուրս՝ խցերի
եւ տնտեսական շենքերի ավերակներ: Վանական համալիրը գործել է մինչեւ
14-րդ դարը:
1900-ական թթ. վանքը նորոգվել է, իսկ եկեղեցու գմբեթը վերակառուցվել:
Հայրավանքի «Մարդաղավնյաց» անունը կապված է Ղազար Ա Ջահկեցի Կաթողիկոսի
գրի առած մի ավանդության հետ, ըստ որի 1381-ին, Լենկթեմուրի արշավանքի
ժամանակ, Հայրավանքի վանահայր Հովհանը, Քրիստոսի խաչափայտի մասունքով,
խաչի զորությամբ, բռնակալի կողմից գերեվարված հազարավոր հայերի փոխակերպել
է աղավնու եւ ազատ արձակել: Այստեղ ուխտավորները խնկարկեցին, աղոթք
առաքեցին առ Աստված՝ անարդարությամբ կալանավորված մեր սիրելի Շիրակի
թեմի Առաջնորդ Տ. Միքայել արքեպս. Աջապահյանի, Տ. Բագրատ արքեպս.
Գալստանյանի եւ մյուսների ազատության համար:
ՍԵՎԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԱՆՔԵՐԸ
Վերջին հանգրվանը Սեւանավանքն էր, որ եղել է կարեւոր գրչության կենտրոն:
874 թ. Մաշտոց վրդ. Եղիվարդեցին, Աշոտ Ա Բագրատունու դստեր՝ Մարիամ
իշխանուհու աջակցությամբ, նախկին փայտաշեն մատուռի փոխարեն, կառուցում
է Ս. Առաքելոց եւ Ս. Կարապետ քարաշեն եկեղեցիները: Այս վանքը, որպես
ուխտատեղի, այնքան զորավոր է, որ, սրբազան ավանդության համաձայն,
հավատացյալի համար երեք անգամ Սեւան ուխտի գնալը հավասարազոր է Երուսաղեմ
գնալուն:
ԱԼՎԱՐԴ ԿԱՂԶՎԱՆՑՅԱՆ
>>>
|
|