| Տոն
առաջիկա
ՍՈՒՐԲ ԳԵՎՈՐԳ ԶՈՐԱՎԱՐԻ, ԱԴՈԿՏՈՍԻ ԵՎ ՌՈՄԱՆՈՍ ԵՐԳԵՑՈՂԻ
ՀԻՇԱՏԱԿՈՒԹՅԱՆ ՕՐ
 աղ
քրիստոնեական ընկալման համաձայն՝ «սուրբ» բառը նշանակում է պատկանել
Աստծուն: Եթե ասում էին, թե այս մարդը սուրբ է, նշանակում էր, որ
նա պատկանում է Աստծուն: Ուստի սուրբ են բոլոր նրանք, ովքեր քրիստոնյա
են, ովքեր ընդունել են Աստծո խոսքն ու ապրում են դրանով, ովքեր կարող
են օրինակ լինել մյուսների համար: Սրբերն աստվածային իրականությունն
են: Հետագայում «սուրբ» եզրույթի մեջ ներառվեցին նաեւ «մաքուր, կատարյալ,
անմեղ» հասկացությունները:
Շատ կարեւոր է ընկալել, որ Եկեղեցու առջեւ բոլորը հավասար են, եւ
Եկեղեցին չի սրբացնում մարդկանց, այլ պարզապես ընդունում է Աստծո
կողմից սրբադասվածի սրբությունը, իսկ մարդիկ խնդրում են նրանց բարեխոսությունը
եւ ձգտում նմանվել սրբերին ու «անմահանալ»:
ՍՈՒՐԲ ԳԵՎՈՐԳ ԶՈՐԱՎԱՐ
Ս. Գեւորգը ծննդով Կապադովկիայից էր, այսինքն՝ այսօրվա Կեսարիայից:
Մեծացել է քրիստոնյա ընտանիքում: Ապա զինվորագրվելով հռոմեական բանակ՝
կարճատեւ ժամանակի ընթացքում հասնում է զորավարի աստիճանի, դառնում
օրվա կայսր Դիոկղետիանոսի սիրելի զորավարը: Երբ վերջինս քրիստոնյաներին
հալածելու հրովարտակ պիտի արձակեր, նախ խորհրդակցում է իր մեծամեծների
հետ, որոնց թվում էր նաեւ Գեւորգը: Բոլորը, բացի Գեւորգից, որ նախ
հաստատեց, որ այդպիսի որոշումը անարդարացի կլինի կայսրության խաղաղ
բնակիչների հանդեպ, հավանություն տվեցին կայսեր գաղափարին: Նրանք
նաեւ կռահեցին, որ Գեւորգը քրիստոնյա է եւ փորձեցին կռապաշտության
բերել: Բայց Գեւորգն ասում է. «Ես ձեզ որպես քրիստոնյա եւ ձեռագործ
կուռքերին ձեր մատուցվող փառքն ու պատիվը երկնքի եւ երկրի Արարչին
մատուցելիս կցանկանայի տեսնել»: Այս խոսքերից հետո Գեւորգը բանտարկվում
է եւ սոսկալի չարչարանքների ենթարկվում եւ ի վերջո կուռքերին տեսնելու
համաձայնություն հայտնում: Կայսրը նրան ուրախությամբ մեհյան է առաջնորդում,
սակայն այնտեղ Ս. Գեւորգը, աստվածային նախանձախնդրությամբ լցված,
մեկ առ մեկ կործանում է դրանք: Այս հանդուգն արարքի պատճառով Դիոկղետիանոսն
անմիջապես գլխատել է տալիս նրան:
Առհասարակ բոլոր նշանավոր սուրբ զորավարների պատկերները ներկայացվում
են ձի հեծած, վիշապ սպանելու դիրքում, որոնք ավելի խորհրդանշական
իմաստներ ունեն, քան պատմական: Վիշապը խորհրդանշում է աշխարհի չարությունը,
դիվական զորությունն ու բռնակալությունը, որոնց դեմ, արդարեւ, անվախորեն
պայքարեցին Քրիստոսի քաջ նահատակները: Համարվում է, որ Ս. Գեւորգը
նահատակվել է 303 թ.-ին, Նիկոմիդա քաղաքում, իսկ ըստ այլ ավանդությունների՝
Պաղեստինի Ռամլե կամ Լյուդ քաղաքավանում, մեր օրերի Թել-Ավիվի օդանավակայանից
ոչ շատ հեռու, ուր հայերը, հույները եւ լատինները Ս. Գեւորգ անունով
եկեղեցիներ ունեն: Ս. Գեւորգն Անգլիայի պահապան Սուրբն է:
Հայերս նրա հիշատակը տոնում ենք Ս. Խաչին հաջորդող երկրորդ շաբաթ
օրը:
ԱԴՈԿՏՈՍ ԴՈՒՔՍ
Ծննդով եփեսացի է, հավատքով՝ ծածուկ քրիստոնյա, ապրել է Մաքսիմինոս
կռապաշտ ու հալածիչ կայսեր օրոք: Մի գեղեցիկ աղջիկ ուներ, որին թագավորը
ցանկանում է կնության առնել: Հայրը նրան գաղտնի արեւելք է փախցնում:
Նրա քրիստոնյա լինելը հայտնի է դառնում, զրկվում է բոլոր պատիվներից,
ունեցվածքն արքունիքի գանձարան է բռնագրավվում եւ ընտանիքով աքսորվում
Միջագետք: Տեղի կառավարիչը նրան դարձի բերելու հրահանգ է ստանում:
Ծանր չարչարանքներից հետո գլխատվում է, ապա պատվով թաղվում կնոջ
եւ մյուս դստեր ձեռքով: Փախստական դարձած աղջիկը, վայելելով Լիկիանոս
կայսեր կնոջ՝ Կոստանդիայի բարեհաճությունը, որ քրիստոնյա էր դարձել,
կարողանում է մորն ու քրոջը գտնել Միջագետքում, եւ, հոր նշխարները
վերցնելով, փոխադրվում են Եփեսոս, ուր եւ խաղաղության մեջ կնքում
են իրենց մահկանացուն:
ՌՈՄԱՆՈՍ ԵՐԳԵՑՈՂ
Ծնվել է Սիրիայի Հոմս քաղաքում եւ Բեյրութի սարկավագն է եղել: Զարգացած
ու առաքինի անձնավորություն էր: Անաստաս կայսեր օրոք (491-518) Կոստանդնուպոլիս
է գնում եւ պաշտոնավարում Սուրբ Աստվածածին եկեղեցում: Մի տեսիլքով
նրան հոգեւոր երգեցողության եւ երաժշտական արվեստի բացառիկ շնորհ
է տրվում, որից հետո գրում է «հազար ու մի» տաղեր ու շարականներ,
որոնք մինչեւ այսօր գործածում է Հունական Եկեղեցին: Իրեն տրված «երգեցող»
անվանումը մնաց որպես մեծագույն շարականագիր եւ հոգեւոր երաժիշտ:
Հայերս նրա հիշատակի տոնը նշում ենք Ս. Խաչին հաջորդող երկրորդ շաբաթ
օրը:
Այս տարի վերջիններիս հիշատակը կոգեկոչվի սեպտեմբերի 27-ին:
ՄԱՐԻԱՄ ՍՈՒՔԻԿՅԱՆ
>>>
|
|
