Ստեղծագործում
է ընթերցողը
ՀԵ՛Տ ԴԱՐՁԵՔ, ՄԱՐԴԿԱՆՑ ՈՐԴԻՆԵՐ
ԿԱՄ ՀՈԳԵՎՈՐ ԵՐԿՐԱՇԱՐԺ
Սկիզբը՝ նախորդ համարներում
նթերցո՛ղ,
հասկանալի է, որ, հրապարակախոսական բնույթի անդրադարձիս նեղ շրջանակներում,
անհնար է ընդգրկուն տեղեկություն տալ վերոնշյալ գրքիս եւ, նրա հետ
քառերգություն կազմող, մյուս երեք նույնաթեմա գրքերիս մասին: Միայն
անպայման կնշեմ, որ Առաքելի հետ կապված գողտրիկ պատմությունն ինձ
«ստիպողաբար» հուշեց գրել ծավալուն երկասիրություն, որ է` Սպիտակի
երկրաշարժին նվիրված քառերգությանս կենսագրականը: Առաջ ընկնելով`
միայն ծանուցեմ, որ «Հոգեւոր երկրաշարժ» գրքիս բազմիցս արձագանքել
է ինչպես տեղական, այնպես էլ արտերկրի հայ մամուլը (տե՛ս «Նոր Հայաստան»
բազմաէջ պարբերական, Լոս Անջելոս, 2008 թ., թիվ 48: «Համայնապատկեր»
հանդես, Լոս Անջելոս, 2009 թ., թիվ 68):
Տեղեկություն մեկ ամբողջություն կազմող, ներքնապես իրար անքակտելիորեն
շղթայակցված գրքերիս վերաբերյալ (նյութը` հոգեւոր երկրաշարժ). «Տասնամյա
եղերերգ», «Դպիր», «Հե՛տ դարձեք, մարդկանց որդիներ կամ հոգեւոր երկրաշարժ»,
«Տարակուսանք», «Վան Արյան», «Տագնապահարույց տարակույսներ»: Քառերգությանս
ընթերցողը չպիտի ակնկալի, թե մտովի ականատեսը կլինի սահմռկեցուցիչ
տեսարանների, անդագաղ, անթաղ դիակների կույտերի, զարհուրելի ավերակների,
այլ սրտաճմլիկ պատկերների:
Ընչաքաղց մոլոքների անաստված գործողությունների, ամենաթողության
պատճառով սպասվող հոգեւոր երկրաշարժի սպառնալիքի խնդիրն է այս գրքերում՝
գեղարվեստի լեզվով վերծանված: Գրքերիս ենթատեքստերում, միջթեմատիկ
անցումներում կա պարսավանք, նախատինք եւ պատժապարտելու պահանջ՝ բնական
երկրաշարժը միտումնավոր կերպով ահագնացնողների եւ այն պայթյուններով
զուգակցողների նկատնանբ:
Թե դարձի գալն ու մեղքերի քավությունն անտեսելու դեպքում ի՞նչ կարող
է պատահել, դիմենք Ներսես Շնորհալու «օգնությանը». «…Տարերքս դղրդին,
հաստատութիւնք սասանին, լայնատարած դողայ գետին, լերինք հիմամբ զարհուրին»:
Չիմացողը թող իմանա` սա ահեղ դատաստանի պատկեր է…
Չարի ոտքերը կարճ են: Մախաթը պարկում երկար չես թաքցնի: Ժամանակն
իր խոսքը կասի: Երկրաշարժի առաջ բերած հոգեավերումների դրդապատճառները
եւս ջրի երես կհանվեն: Հետերկրաշարժյան օրերին իր հոտին ոգով ամուր
մնալու, հայ մարդու ոգու աննկունությունը պահելու կոչող երջանկահիշատակ
Գարեգին Ա կաթողիկոսն ասում էր. «Ոչ ոք կարող է երեւակայել, թե ինչ
կարեղ է պատահել սրանից քսան տարի ետքը. Աստված է տերը ժամանակի»:
* * *
Քանի որ իմ գերնպատակը ոչ թե ընթերցողի աչքերից արցունք քաղելն է,
այլ, հակառակը, հոգեւոր դասին, բոլոր արդարամիտ եւ անմեղ մարդկանց
հետեւելով` մեղավոր մարդուն (անսխալ, անսայթաք մարդ լինել չի կարող),
մեղքերի քավության եւ բարոյական վերընձյուղման կոչելը, խոսքս ավարտում
եմ «Հոգեւոր երկրաշարշժ» գրքիս վերջին` լավատեսություն ներշնչող
քառատողը, եկեղեցու կոչնակահարի նման, կրկին ու կրկին բարձրաձայնելով.
Մերկացի՛ր հոգով Աստծո առաջ՝
Ինչպես ծառերը տերեւաթափին,
Տոկա՛, մաքառի՛ր, որ ճանապարհիդ
Ե՛վ լույս եղիցի, ե՛ւ ժպտա արփին:
ՍԵՐԳԵՅ ԿՈՒՐԱԶՅԱՆ
ԲԱՆ. ԳԻՏ. ԹԵԿՆԱԾՈՒ, ԴՈՑԵՆՏ
>>>
|
|