Ընթացիկ համար

Քեզ համար   

Մանուկներին

Արխիվ

Քարոզները

Բացիկներ

ՆՌՆՕՐՀՆԵՔ ՍՈՒՐԲ ՅՈԹՎԵՐՔ ՄԱՅՐ ԵԿԵՂԵՑՈՒՄ

«Ներքին պատմուճանների քղանցքներին, ներքեւի մասում
մանված կապույտ, ծիրանի եւ կարմիր թելերով եւ նրբահույս
նռան ծաղկաբողբոջներ կգործես»:
Ելք ԻԸ 33

Արդեն յոթերորդ տարին է, ինչ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Հայրապետի բարձր տնօրինությամբ, Հայոց Եկեղեցու աստվածապաշտական համակարգում հաստատվել է եւս մեկ բարեպաշտական արարողություն՝ նռնօրհնեքը, որ կատարվում է հայոց բոլոր եկեղեցիներում տարեմտի գիշերը՝ գոհաբանական մաղթանքից հետո:

Տակավին նախաքրիստոնեական ժամանակաշրջանում նուռը, իր խորհրդանշական իմաստով, եղել է նաեւ հայոց դիցարանի հետ կապված խորհրդանիշ եւ պատկերվել հայկական մշակույթում ու արվեստում: Բնական է, որ նուռը, որպես վերաիմաստավորված խորհրդանիշ, ընդգրկվեր քրիստոնյա Հայաստանի խորհրդանշային համակարգի մեջ:

Նուռն ունեցել է նաեւ առանձնահատուկ ու հարուստ սիմվոլիկա: Դա մեծապես պայմանավորված է եղել վերջինիս գունային երանգներով (մուգ մոշագույնից մինչեւ բաց կանաչավարդագույն), յուրօրինակ ծավալաձեւով, բազմահատիկների «ճարտարապետական» կառուցվածքով ու միասնականությամբ: Ըստ հին հույների՝ նռնենին աճել է բուսականության աստված, խաղողագործության ու գինեգործության հովանավոր Դիոնիսոսի արյան միջից եւ փյունիկցիների համար ունեցել է կենաց ծառի խորհրդանիշ:

Քրիստոնյաների համար նուռը խորհրդանիշն է Քրիստոսի Եկեղեցու: Նռան բազմաքանակ եւ իրենց գեղեցկությամբ մեկը մյուսից տարբեր հատիկները նմանեցվում են, Քրիստոսի կենարար արյամբ փրկագնված եւ քրիստոնեական սիրով իրար միացած, անհամար հավատացյալներին:

Հայոց Եկեղեցու աստվածաբանական միտքը կատարել է նաեւ նռան մեկնաբանությունը, որը տեղ է գտել նախ եւ առաջ Ս. Ավետարանի խորանների մեկնություններում, որոնք հեղինակել են Ստեփանոս Սյունեցին, Ս. Ներսես Շնորհալին, Ս. Գրիգոր Տաթեւացին, ինչպես նաեւ ԺԱ-ԺԵ դարերի անանուն հեղինակները: Նռան հատիկները խորհրդանշում են անձի առաքինական գործերը. ինչպես նռան հատիկներն են անտեսանելի՝ կեղեւի պատճառով, այնպես էլ առաքինությունները պետք է ծածկված լինեն մարդկանցից եւ միայն Աստծուն լինեն տեսանելի. «…Աստուծոյ ընտրեալները դոյզն-ինչ բարի գործեր երեւելիով են ցոյց տալիս, իսկ ներսում՝ սրտի եւ մտքի մէջ, առաքինութեան եւ աստուածասիրութեան անչափ ամբարումները լռութեամբ ծանուցում» (Նարեկացի), նաեւ՝ «Ինչպէս նուռն է պահում պտուղը կեղեւի տակ, այնպէս էլ պէտք է ծածկել առաքինությունները, որոնք Աստուած տեսնում է եւ յայտնապէս հատուցում» (Հիպողիտոս): Ուստի եւ հենց Ամանորի սեմին նռան օրհնությունը չափազանց ուշագրավ է եւ հոգեշահ: Արդ, «ըմպենք նռնենիների հոգեւոր օշարակը, քանզի այն անուշահամ է եւ բժշկարար, եւ միայն այդպես է աճում Աստուծո ներկայությունը մեր մեջ» (Ս. Գրիգոր Նարեկացի):

31 դեկտեմբերի: Ճիշտ ժամը 00.00-ին Գյումրու Ս. Աստվածածին, Ս. Նշան, Ս. Հակոբ, Ս. Գրիգոր Լուսավորիչ եւ Մարալիկի Ս. Աստվածածին ու Ս. Հակոբ եկեղեցիներում կատարվեց նռնօրհնեքի կարգ: Ս. Յոթվերք մայր եկեղեցում այն կատարվեց ձեռամբ Տ. Ավետիք աբղ. Սողոմոնյանի: Բարեպաշտական արարողության ավարտին օրհնված պտուղները բաժանվեցին ներկա հավատացյալներին:

Ի դեպ՝ արարողակարգի համար նախատեսված նուռը Ս. Աստվածածին եկեղեցուն էին ընծայել Հովհաննես եւ Արմեն Տոնոյանները:

ԱԼՎԱՐԴ ԿԱՂԶՎԱՆՑՅԱՆ
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐՆԵՐԸ՝ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ՄԽԻԹԱՐՅԱՆԻ

>>>